Skip to main content

Zun kawng ṭha lote tan


ZUN KAWNGA HRIK NEITE TANA HRIAT NGEI NGEI TUR TE

Zun kawnga hrik awm fo hi a buaithlak a, enkawl ṭhat loh phei chuan chhiatna nasa tak a thlentir thei a ni. Natna tlanglawn takte zinga pakhat a ni ve ta hial mai. 

Thianghlimna lama daithlan vang te, condom tel lova mipat-hmeichhiatna hman vang te, kap kar vel kan enkawl dan dik tawk loh vang te, zun (urine) tlem vang te, tui in tlem vang te leh chhan dang eng eng emaw avangin zun kawngah natna hrik a awm thei.

Zun kawng hi mipa aiin hmeichhiain an neih tawi zawk bik avangin hmeichhiate hian mipate aiin zun kawnga natna awm theihna chance an nei sang deuh bika ngaih a ni a. Hetiang lama natna nei hi an tam zawk bawk.

Zun kawnga natna hrik a lo awm tirh, mahni pawh kan inrinhlelh a, doctor kan pan vat lai hun angah hi chuan daithlan palh a awl em em a. Natna tawrh a hrehawm vak lem loh phei chuan kan ngaihthah hlen palh thei a ni. Mahse, bacteria te khan zawi zawia kal (kidney) leh phing (bladder) te an lo thlen a, bu an khuar ngheh palh vaih chuan kan rin aiin kan thi hma viau thei dawn a.

Chuvangin, i zun kawnga natna hrik a awm chuan, a tîr te aṭanga enkawl dam vat i tum ngei ngei tur a ni.

A LANDAN:
ᅠ Zun kawnga natna hrik (bacteria) a lo awm chuan a tlangpuiin hetiang hi a ni duh:-

- zun zun laiin a thip/na/sahal deuh;
- zun a chhuak zing deuh bik;
- zun hnu-ah pawh zun bang nawi (la zun zawh loh) awm angin a awm;
- pumpui hnuai, pâng bawr vel a na;
- zun kawng chhung lam a thak niin an hria;
- zunah thi a tel;

A chunga kan sawite khi zun kawnga bacteria hrik awmin a thlentir an nih theih rualin kal lam ṭhat loh vang te pawh a ni thei tho va. Chuvangin mahni awmdana inrinhlelhna i neih a, a chunga thil awmdan kan sawite anga i awm chuan doctor pan vat la a ṭha ber.

Doctor-in a lo en chea, i zun kawngah hrik a awm ngei nia a hmuh chuan damdawi eng eng emaw a lo chawh ngei bawk ang che.

I awmdan chu a la nasa lem lo, natna a lo awm ṭan chauhva tawrh pawh a har lem lo emaw, damdawi tha chak deuh i ei chuan i taksa peng dangten an zo lo mai dawn dinhmunah i awm mêk emaw a nih chuan tun ṭuma kan sawi tur te hian a ṭanpui hle ngei ang che.

Zun kawnga hrik awmte tan, in lama inenkawl chhunzawm dan tura tihmakmawhte:- 

1. Cranberry Ei Uar Rawh
Cranberry hi hmanlai, kum tamtak liam tawh aṭanga an lo chelek, zun kawng natna atana damdawi ṭha taka an lo hman tawh a ni a.

Amah hi a thur ve deuh va. Bacteria thah theihna a neih avangin a ṭha hle. Natna hrikte chu thatin zun lamah a paih chhuahsak ṭhin a ni. Tui a pai tam avangin taksain tui a mamawh phuhrukna ṭha tak a nih bakah zun a tihtam phah bawk.

Cranberry hi a rah a ei theih a, a tuiin a in theih bawk a. Tin, cranberry juice an siam lei tur a awm bawk a, cranberry pawlh ei in dang dang pawh a awm zel bawk.

2. Tui Thianghlim
Tui thianghlin in a pawimawh zia chu sawi ngai lova lum ni se.

Zun kawnga natna hrik an luh hlimchhawn lai chuan natna hrikte chu zun kawng velah chauh an la awm a, chuti tehchiamin mi an la tibuai lem lo. Chuvangin zun zun chhuah tam chauhvin hrikte hi pawn lama paihchhuah theih an ni a. Chuvangin tui tam tak taka in a ṭul zual bik a ni.

“Tui hal hun chauhva tui kan in ṭhin hi hriselna kan ngaihthah vang emaw, tui in tam a ṭul zia kan la hriat tawk loh vang emaw a ni ṭhin”

Darkar chanve velah hmuam hnih khat vel zelin tui thianghlim kha in in zel mai rawh. Tui in tam tur tih kha theihnghilh miah suh ang che. Tui tam tawk ina zun tam tawk chhuahtir reng tur a ni.

Mi ṭhenkhat chuan tui in hun bi vawn nan smartphone application an hmang ṭangkai hle a. A ṭangkai zawnga hman chuan phone kha a hlu thei a ni.

3. Zun A Chhuahin Insum Loh Tur
Zun chhuak insum (îp) fo hi chin dan ṭha lo tak a ni - zun kawnga hrik a luh theihna hun remchang i siamsak a nih theih bakah natna hrik awm tawh tan pawh natna tipunluntu a ni. 

Chuvangin i zun a chhuak viau/lutuk ni lo, i zun a chhuak deuh nia i hriat deuh pawhin insum lem lovin va zung nghal zel mai rawh. Zun chhuak hi insum/ip miah loh tur a ni.

4. Thil Thur Lam Ei Uar Rawh
Vitamin C hian sam leh vun a tih hrisel bakah taksain natna hrik a do chak theih nan te, zun tih thianghlim nan te chenin a ṭangkai hle a ni.

Chuvangin zun kawnga natna hrik awm tîr dinhmuna kan awm chuan thil thûr lam - kawlhang, lemon, etc Vitamin C pai tam thlai hnah/rah ei uar tur a ni.

A chunga kan sawite khi zun kawnga natna hrik awm tîr, mahnia in lama lo inenkawl dan tur a ni a. Natna a zual deuh (doctor-in damdawi min chawh nual tawh) a nih pawhin ṭanpuitu ṭha tak a ni zel tho bawk.

Eng ang khawpa doctor-in damdawi ṭha leh chak a chawh che pawhin a chunga kan sawi takte khi mahniin lo tih chhunzawm ngei ngei tur a ni. Khîngte khian a puibawm hle ngei ang che.

Comments

Popular posts from this blog

An pa awm loh hlan in - 2

Room chhung ah chuan kan indep ri chu a khat a ni ber a ri thlawrh thlawrh mai a, chutia a thut tlum pup pup lai chuan a in zawk a a tho kang zawk a, a tla fel der, ka bawp inkar ah chuan kak suah hian a mu zangthal tawp a, a chhu chuan min hma chhawn kak suah a, ka kut min phuarna chu kan indep na lamah a lo thawl deuh tawh a, ka phelh a, a chau ngang a niang che peih mang lo chuan a la mu reng a, kei lah chu ka la zo ve der silo, a mah chu ka hnuk hnai a, a chhu chu ka liah sak tan leh a, Mawitei : Duhtawk rih teh, ka zo fel chiah ania, kan tih leh chuan ka che thei tawh lo ang, ka hmuam sak leh zawk dawn che nia. Keimah : Ka la zo ve hleinem, nuam i ti leh dawn lutuk Ka ki tho a, a kut leh a ke chu ka phuar sak ve a, a chhu chu kawm pah chuan ka liah sak tan leh ta a, a tre ruai  a, rei lo te ah chuan a zo leh ta mai a, ka liah fai sak leh vek a, Ka zang chu a chhu zawnah chuan ka tin ren rawn a, ka nawr lut full leh ta pulh mai, ka la dep duh lo a, a hnute ka kha...

Puitling Thawnthu

“i van la har ve” “nia ka lo insu a, enge ni vak2?” ka insuk sa ka pho tur chu ka pawm tun bawk sia..ka thiannu lah chu a lo thinrim hlur tawh a.. “in pa a awm em? ka lo bia” “a zin….darling” “ninawm…zin reng mai…” “enge a??? a hrim hrimin kan pa hi biak rawn tum ziah suh” “ohh dearie, in pa ka be peih hi chu lawm hle rawh… ka then tir lo che hi a vannei” “tul vak2 lo…egeee…sawi teh, puan pho ka duh a nia” “keima personal my dear-a hian in nupa nen 6 miles ah zuk kal ila a tia, zanah.. live music a awm dawn a” “restaurant thar kha maw…” “yes…mhse ngailo mai..in pa a awm si loh chuan” “nia, bakah zanah pedicure tih ka lo tum laklawh toh…in nupa khan mi hmuhah zuk inhmangaih der leh mai mai rawh u” “zothanpar, a tawk…i chawh” “ooppss… chawh chu i khup kha…hahaha” “uiii…a dam thei lo..ka ning…tukinah ka tauh belh lehnghal” BLAH…BLAH…BLAH… ni leng chuan ka buai a, ka thil tih pah chuan ka nun ka chhui kir a, a changin ka thinrim a, a changin ka inkhawngaih a, a chang leh ka nui...

KA U THARPUII NEN KAN IN LU NASA

Ka nu hova awm kan ni a. Unau zinga mi lai niin college ka lut tan ve chiah a. U pahnih mipa ve ve ka nei a, nau pahnih hmeichhia ve ve ka nei bawk a. Ka naute hi ka nu bulah an leh riak ve ve a. Kan in hnuai hi rem vak lovin room te tak che chauh lengin kan siam a. Tah hian keimahin ka riak thin a. Ka u te hi chu khum hrang neiin in chungah an riak thin a.  Ka nu hian thingpui dawr lun zet mai a nei a. Kan hun awl zawng zawngah kan pui thin a. Ka ute pawh an bang chuang lo. Ka naute erawh hi chu kan kar a hlat deuh avangin no seng leh tirhkah bak chu an la thawk vak lo. He tiang a nih avang hian thingpui dawra thawk nula ka nu hian pahnih pathum englai pawhin a nei thin a. Tum khat kan in daih loh deuh tum hian thingtlang lama kan chhungte min pui turin a chah a. A hming chu Tharpuii a ni a. U Tharpui tiin min koh tir a. A ni hi nula sang vak lo, ngo lam deuh hmai bial, sam dar vaw hnap dum hlap mai. Hmaibial hmel chhe lo deuh mai hi a ni a. A lo thlen tirh atangin ka...