Skip to main content

PIRANHA (PIRANA) chanchin


October 3, 2020

Author: Andy K Zarzoliana
(Thianpa Thartea thuziak kan suanlut teh ang, ngaihnawm ka ti tlat.)

Piranha hi piraña ti pawhin sawi thin a ni a, Hnim leh sahel ei thin (omnivorous) niin, Sangha kawlh leh rawng tak niin an sawi thin a. a nih ve theihna chin tam tak pawh a awm thei awm e. South American Lui-ahte khuan an awm. Venezuela-ah chuan, caribes tiin an sawi thin thung a. An ha a zum hle a, an khabe ruh a chak em em bawk a, sahel an rawp huam huam mai bawk thin a ni.PIRANHA (PIRANA)
Thawkkhat lai kha chuan, Discovery channel pawhin, Khawvel rannung kawlh berah a lo thlang tawh hial a ni. Film lama han en zet phei chuan an hlauhawm em em mai a, rapawm tak an ni.

Piranha chi hrang (pecies) awm zat hi hriat a ni lo va, an hmuhchhuah belh ve zel reng a. chi 30 atanga 60 vel chu an awmin an ring. Piranha hi 14 cm atanga 26 cm (5.5 to 10.25 in) vela sei an ni a. Piranha rau rauvah pawh heng Serrasalmus,Pristobrycon, Pygocentrus, leh Pygopristis te hi chu an ha awm dan atangin, awlsam taka hriat hran mai theih an ni.

Piranhas te hi Amazon basin, Orinoco, Guianas River, Paraguay-Paraná-ah leh São Francisco River velahte an awm a. Aquarium pirana hi United States hmun thenkhatah chiang lutuk lo chuan hmuh a ni thin a. Piranha a ni tia report tam takte pawh, Pacu zawk a lo ni thin. Piranha te hi Kaptai Lake, southeast Bangladesh-ah pawh hmuhchhuah an ni tawh bawk. Engtia an awm thinna hmun atanga helai hmun hla te khuaa insawn ta hlawm nge maw an nih chu le tih Research neih a ni a. Sanghaa sumdawng sual tak takte’n Dilah hian an chhuah a, hei hi Sawrkar lam (antipoaching forces)-te’n an man loh nana ti an ni. Piranha te hi Lijiang River, China ah pawh an awm tawh nghe nghe.

Ecology
Piranha te hi kawlh tak leh huaisar tak, a huhova rawng taka sapel thin niin kan hre fur ang a. mahse, research an neiha, an hriatchhuah chu, a nihna takah chuan, an ti (timid) hle a, inhumhim nan a huhovin an awm mai zawk a ni. anmahni eitu hmelma an nei ve nual a: cormorants, caimans, leh dolphins te a ni. hmun khuar laiah tuiin, an tui veng chuan an hel kual zek zek thin. a note keu hlimte chuan Zoo plankton an ei thin a ni.

Attacks
Amazon basin-ah, Pirahas-te chuan mihring an bei vak mai a, mihring an thih phah hial a ni. February 2015 khan, Brazil-ah, hmeichhe naupang kum 6 mi chu Piranha hovin an ei vak a, a thi ta a ni. kum 2011 khan, Zu rui Kum 18 mi vel chu Rosario del Yata, Bolivia-ah an sehhlum a. kum 2012 khan, Brazilian hmeichhe naupang kum 5 mi chu Piranha (P. nattereri) fuan vakte’n an seh hlum. hetiangte avang hian, Brazilian Lui thenkhatah chuan piranha a awm tih inhrilhlawkna (warning) chu mipuite pek thin an ni. kum 2011 khan, Brazilian state, Piauí-ah mihring an bei chiam a, mi 100 lai an hliam. São Paulo state-a, Tietê River-ah an che leh a, mi 15 an hliam bawk. Palmas, Tocantins-ah piranha 190 velin mi an bei thut tih kum 2007 khan report a ni. ni 25 December 2013 khan, mi 70 vel inbualte chu Argentina-ah an bei leh bawk. zirchianna atanga a lan danin, khaw ro hun (dry season) hi Piranha-te’na mihring an beih duh hun a ni.

Source : wikipedia, My Knowledge.

Comments

Popular posts from this blog

An pa awm loh hlan in - 2

Room chhung ah chuan kan indep ri chu a khat a ni ber a ri thlawrh thlawrh mai a, chutia a thut tlum pup pup lai chuan a in zawk a a tho kang zawk a, a tla fel der, ka bawp inkar ah chuan kak suah hian a mu zangthal tawp a, a chhu chuan min hma chhawn kak suah a, ka kut min phuarna chu kan indep na lamah a lo thawl deuh tawh a, ka phelh a, a chau ngang a niang che peih mang lo chuan a la mu reng a, kei lah chu ka la zo ve der silo, a mah chu ka hnuk hnai a, a chhu chu ka liah sak tan leh a, Mawitei : Duhtawk rih teh, ka zo fel chiah ania, kan tih leh chuan ka che thei tawh lo ang, ka hmuam sak leh zawk dawn che nia. Keimah : Ka la zo ve hleinem, nuam i ti leh dawn lutuk Ka ki tho a, a kut leh a ke chu ka phuar sak ve a, a chhu chu kawm pah chuan ka liah sak tan leh ta a, a tre ruai  a, rei lo te ah chuan a zo leh ta mai a, ka liah fai sak leh vek a, Ka zang chu a chhu zawnah chuan ka tin ren rawn a, ka nawr lut full leh ta pulh mai, ka la dep duh lo a, a hnute ka kha...

Puitling Thawnthu

“i van la har ve” “nia ka lo insu a, enge ni vak2?” ka insuk sa ka pho tur chu ka pawm tun bawk sia..ka thiannu lah chu a lo thinrim hlur tawh a.. “in pa a awm em? ka lo bia” “a zin….darling” “ninawm…zin reng mai…” “enge a??? a hrim hrimin kan pa hi biak rawn tum ziah suh” “ohh dearie, in pa ka be peih hi chu lawm hle rawh… ka then tir lo che hi a vannei” “tul vak2 lo…egeee…sawi teh, puan pho ka duh a nia” “keima personal my dear-a hian in nupa nen 6 miles ah zuk kal ila a tia, zanah.. live music a awm dawn a” “restaurant thar kha maw…” “yes…mhse ngailo mai..in pa a awm si loh chuan” “nia, bakah zanah pedicure tih ka lo tum laklawh toh…in nupa khan mi hmuhah zuk inhmangaih der leh mai mai rawh u” “zothanpar, a tawk…i chawh” “ooppss… chawh chu i khup kha…hahaha” “uiii…a dam thei lo..ka ning…tukinah ka tauh belh lehnghal” BLAH…BLAH…BLAH… ni leng chuan ka buai a, ka thil tih pah chuan ka nun ka chhui kir a, a changin ka thinrim a, a changin ka inkhawngaih a, a chang leh ka nui...

KA U THARPUII NEN KAN IN LU NASA

Ka nu hova awm kan ni a. Unau zinga mi lai niin college ka lut tan ve chiah a. U pahnih mipa ve ve ka nei a, nau pahnih hmeichhia ve ve ka nei bawk a. Ka naute hi ka nu bulah an leh riak ve ve a. Kan in hnuai hi rem vak lovin room te tak che chauh lengin kan siam a. Tah hian keimahin ka riak thin a. Ka u te hi chu khum hrang neiin in chungah an riak thin a.  Ka nu hian thingpui dawr lun zet mai a nei a. Kan hun awl zawng zawngah kan pui thin a. Ka ute pawh an bang chuang lo. Ka naute erawh hi chu kan kar a hlat deuh avangin no seng leh tirhkah bak chu an la thawk vak lo. He tiang a nih avang hian thingpui dawra thawk nula ka nu hian pahnih pathum englai pawhin a nei thin a. Tum khat kan in daih loh deuh tum hian thingtlang lama kan chhungte min pui turin a chah a. A hming chu Tharpuii a ni a. U Tharpui tiin min koh tir a. A ni hi nula sang vak lo, ngo lam deuh hmai bial, sam dar vaw hnap dum hlap mai. Hmaibial hmel chhe lo deuh mai hi a ni a. A lo thlen tirh atangin ka...