Skip to main content

Nimbu Limbu thatnate


NIMBU 

Nimbu hi thei thûr tak leh lar tak a ni a, Mizoram leilungah pawh a ţha duh êm êm mai a. 'Citrus fruits' an tih zinga mi a ni a. Kan ţhenawm state Assam-a chîn hmasak ber nia hriat a ni. Khaw lum laia nimbu, hmarcha hmui leh chi uih chawhpawlh han ţhial sawk sawk hi chu, a tui ve chiang a ni. Ka sawi zawngin ka chil a pût nia maw le! Hâ erawh a ţim duh deuh. Nimbu ţhatna tlem han tar lang teh ang.

Nimbu hian calories a pai tlem a, cholesterol leh thau ţha lo chi (saturated fats) a pai lo a. Dietary fiber a pai tam a. Nimbu hian vitamin hrang hrang... 
Vitamin C
Vitamin A
Vitamin E
Thiamine 
Riboflavin 
Pyridoxine 
Folic acid leh 
Pantothenic acid a pai a. 

Minerals leh electrolytes... 
Copper 
Iron 
Magnesium 
Potassium 
Zinc 
Phosphorus manganese leh 
Calcium a pai a. 

Flavonoids- hesperetin, naringin leh naringenin a pai a. 
Phytonutrients- alpha leh beta carotene, beta cryptoxanthin, zeaxanthin leh lulsin a pai bawk a. 

Nimbu hian calories a pai tlem hle a. Dietary fiber a pai tam a, cholesterol leh thau chhia a pai lo va. Hei vang hian taksa rihna tih hniam nan a ţha hle a. Chaw pai ţawih a pui a, ril a tihrisel a, êk a tinêm ţha thei a. 

Natna hrik thah theihna a neih avang leh virus ţhenkhat laka taksa a vên theih avang hian khawsik, hritlang âwm nâah a ţha a. Thlan tichhuak tamin nachhawkna angin a thawk thei a. Thâwkna dâwt natna leh asthma a tiziaawm thei a. 

Nimbu hian hâ, hahni leh ka chhung a tifai thei a, thaw uih a veng thei a. A thûr avang hian hâ erawh a tiţim thei a. A tui sâwr a, tui nen chawhpawlha in mai hi ha ţim hma tan chuan a ţha mai a. 

Taksa, kut leh kea nghamit leh vun khawroteah te hnawihin a chiah zawp thei a. Vunah hnawihin khuai zûk leh ni zung aţanga natna, sunburn a tiziaawm thei a. Ser leh arngeng hawlphûm a tireh hma a. Sam a tihrisel a, sam a tinung ţha thei bawk a. 

Potassium a pai avangin BP sang tur vengin luhai a tiziaawm thei a. Nguai laia nimbu tui in hian min tiharh sawng sawng thei a. Nimbu hian ruhchuktuah natna a tiziaawm thei bawk a. 

Nimbu hian natna hrik a tihlum ve thei a, thisen a tikhang ţha thei a. Taksa chhung leh hnar thî a tiziaawm thei a. Hnar thi-ah chuan hnar chhungah nimbu tui tlem far mai tur a ni. 

Pumpui chak lo leh êk khal tan a ţha a. Zinga nimbu tui leh tui lum chawhpawlh in ţhin hian pumpui lâwng tur vengin a tidam thei a. Mi tam takin nimbu hian raso leh pumpui lâwng a tizualin an ngai a; mahse, pumpui lâwng a tiziaawm thei zawk a. Pumpui lâwng hi thei thûr ei vang ni lovin chaw ei mumal loh vang leh chhan hrang vang a ni tlangpui zawk a. Mi ţhenkhatah chuan a tizual thei ang. Mihring kan inang vek lo va, damdawi leh thil dangin kan taksa a khawih dân pawh a inang vek lo. Tam takin an ngeih a, mi zawng zawngin an ngeih vek kher lo tihna a nih chu. 

Nimbu hian kan taksain natna a do lêt theihna khawl a tichak thei a. Kan taksa tichakin vun leh natna hrang hrang lakah taksa a veng thei a. 

Citric acid a pai tam hle a. Hei hian mît leh kala lungte awm a tizawp theia ngaih a ni a. Nimbu tui ml 120, tui nen pawlha nitin in ţhin tur a ni. 

Antioxidants leh flavonoids a pai tam avangin cancer, lung natna, ruhseh leh thau luatna a veng theia hriat a ni a. Nimbu hian taksa aţanga tûr leh bawlhhlawh paih chhuah a pui a ni. 

Nimbu hi a tharlâm ngei ei ila a ţha ber a. A tui rei tak bottle-a dah tawhah hi chuan a chakna a bo ţhen thei ang. Thei leh thlai reng reng, a chhe thei, ţawih thei leh rannungin an ei duh ngei hi thlan tur a ni a. Damdawia sawngbawl hi chu a chhe har a, a ţawih har bawk a, rannung pawhin an ei duh lo a ni.

Source: Gilead Thinghnai Lehkhabu

Comments

Popular posts from this blog

An pa awm loh hlan in - 2

Room chhung ah chuan kan indep ri chu a khat a ni ber a ri thlawrh thlawrh mai a, chutia a thut tlum pup pup lai chuan a in zawk a a tho kang zawk a, a tla fel der, ka bawp inkar ah chuan kak suah hian a mu zangthal tawp a, a chhu chuan min hma chhawn kak suah a, ka kut min phuarna chu kan indep na lamah a lo thawl deuh tawh a, ka phelh a, a chau ngang a niang che peih mang lo chuan a la mu reng a, kei lah chu ka la zo ve der silo, a mah chu ka hnuk hnai a, a chhu chu ka liah sak tan leh a, Mawitei : Duhtawk rih teh, ka zo fel chiah ania, kan tih leh chuan ka che thei tawh lo ang, ka hmuam sak leh zawk dawn che nia. Keimah : Ka la zo ve hleinem, nuam i ti leh dawn lutuk Ka ki tho a, a kut leh a ke chu ka phuar sak ve a, a chhu chu kawm pah chuan ka liah sak tan leh ta a, a tre ruai  a, rei lo te ah chuan a zo leh ta mai a, ka liah fai sak leh vek a, Ka zang chu a chhu zawnah chuan ka tin ren rawn a, ka nawr lut full leh ta pulh mai, ka la dep duh lo a, a hnute ka kha...

Puitling Thawnthu

“i van la har ve” “nia ka lo insu a, enge ni vak2?” ka insuk sa ka pho tur chu ka pawm tun bawk sia..ka thiannu lah chu a lo thinrim hlur tawh a.. “in pa a awm em? ka lo bia” “a zin….darling” “ninawm…zin reng mai…” “enge a??? a hrim hrimin kan pa hi biak rawn tum ziah suh” “ohh dearie, in pa ka be peih hi chu lawm hle rawh… ka then tir lo che hi a vannei” “tul vak2 lo…egeee…sawi teh, puan pho ka duh a nia” “keima personal my dear-a hian in nupa nen 6 miles ah zuk kal ila a tia, zanah.. live music a awm dawn a” “restaurant thar kha maw…” “yes…mhse ngailo mai..in pa a awm si loh chuan” “nia, bakah zanah pedicure tih ka lo tum laklawh toh…in nupa khan mi hmuhah zuk inhmangaih der leh mai mai rawh u” “zothanpar, a tawk…i chawh” “ooppss… chawh chu i khup kha…hahaha” “uiii…a dam thei lo..ka ning…tukinah ka tauh belh lehnghal” BLAH…BLAH…BLAH… ni leng chuan ka buai a, ka thil tih pah chuan ka nun ka chhui kir a, a changin ka thinrim a, a changin ka inkhawngaih a, a chang leh ka nui...

KA U THARPUII NEN KAN IN LU NASA

Ka nu hova awm kan ni a. Unau zinga mi lai niin college ka lut tan ve chiah a. U pahnih mipa ve ve ka nei a, nau pahnih hmeichhia ve ve ka nei bawk a. Ka naute hi ka nu bulah an leh riak ve ve a. Kan in hnuai hi rem vak lovin room te tak che chauh lengin kan siam a. Tah hian keimahin ka riak thin a. Ka u te hi chu khum hrang neiin in chungah an riak thin a.  Ka nu hian thingpui dawr lun zet mai a nei a. Kan hun awl zawng zawngah kan pui thin a. Ka ute pawh an bang chuang lo. Ka naute erawh hi chu kan kar a hlat deuh avangin no seng leh tirhkah bak chu an la thawk vak lo. He tiang a nih avang hian thingpui dawra thawk nula ka nu hian pahnih pathum englai pawhin a nei thin a. Tum khat kan in daih loh deuh tum hian thingtlang lama kan chhungte min pui turin a chah a. A hming chu Tharpuii a ni a. U Tharpui tiin min koh tir a. A ni hi nula sang vak lo, ngo lam deuh hmai bial, sam dar vaw hnap dum hlap mai. Hmaibial hmel chhe lo deuh mai hi a ni a. A lo thlen tirh atangin ka...