Rilru lam damlohna hi Mizo te ah pawh tuar kan tam ta hle a, he thil avanga mangang tam tak kan awm ve ta. Hetiang rilru damlohna tuar ten kan harsatna tam tak zingah, a tlanglawn kan han tarlang ang e.
1. Thawchham/Boruak kham lova inhriatna:
ᅠ Hei hi a hrehawm ber pawl a ni awm e. Kan awmbawr hian kan taksa-ina boruak a mamawh tur ang dawng zo lo dawna hriatna emaw thawchham mai dawna inhriatna a awm thin. Kan hriatna thazam engemawtia tihbuaia a awm deuh vang mai a nia, engmah hlauhthawn tur a awm lova, kan thaw a chham dawn lova, kan thi dawn lo tih hriatreng tur.
2. Lungphu/Marphu rang em em leh a changa muang leh em em si:
ᅠ Kan chi-ai (Anxious/Panic) hian chemical chi khat-Adrenalin an tih chu Thisenah a chhuak vak thin a. Chu chuan Lungphu a tirang ta vak a, a chang chuan Lungphu mumal lo ang ten a hriat a. Lungphu muang em em, lungphu tawp mai dawn angte'n a thawk thin bok a. Mahse a hlauhawm reng reng lo, ngaipawimawh duh tlat lo ila, a reh ve leh mai.
3. Awmbawr vel na:
ᅠKan lo chi-ai hian kan tihrawl vel te hi a lo inpawt mar vel thin a, chu chuan awmbawr velah na deuh ngut ngut te a siam thin. Hei hian mi tam tak chu Lung thralo/Lung na nei angin a inhriattir a, Lungphuchawla thi mai dawna in ngaihna an nei thin. Mahse kan thi dawn reng renglo. Hlauh tur a awmlo.
Mahse hei hi a dik lo, Lung tha lo chu hetiang hian a thawk lo. Thawk han lak deuh vang vang te, exercise hahdam deuh han lak te hi a ṭha hle. Dar leh nghawng, awmbawr vel te han massage tir ila a zia viau bawk.
4. Hrawk a engemaw tang tlata hriatna emaw thil lem harsatna:
ᅠ Hei hi kan hrawk tihrawlte anxiety avanga a lo inpawh khawr vang a ni a. Kan thil eite lem harsa tihna a lo awm ta thin a ni. Han lem lui pawp pawp zel mai ila, engmah alo ni leh lo ṭhin.
5. Chhungrilah emaw hmuh theiha taksa/tha khur.
6. Nghawng leh Koki vel na/kham.
7. Hmai leh Lu vel chawmawlh/Hit/Bing deuh mup.
8. Chaw pai nuam lo leh Pumpui hnun vel thip/Sa (Mi thenkhatah chuan pum nuam lo leh puma engemaw tang tlat hriatna).
9. Tisa chakna tlahniam.
10. Vun ro leh thak.
11. Kut leh ke za mer mer/hik mep mep.
12. Electric shock (Taksa hit chuai chuai) ang maia inhriatna.
13. Ka chhung ro hulh hulh.
14. Muthilh harsatna.
15. Mumang hrehawm tak tak neih thinna.
16. Mahni inthunun theihna hloh leh 'â' mai dawna inhriatna.
17. Rilru nguina (Depression) nasa tial tial leh mahni intihhlum mai duhna.
18. Thinchhiatna/Nelawm lohna.
19. Khawsik anga inhriatna.
20. Khawhmuh fiahlo/Vai.
21. Ri hriat dan chiang lo.
22. Lu na leh Lu vela engemawin a phuar tlata hriatna/Lu chhip sa/Hit.
23. Mit thip.
24. Mi zinga awm nuam tih lohna.
25. Mit vai/Thil hmuhsual.
26. Thil zum tak emaw ina vuna vit tlata hriatna.
27. Eng, Ri, Thil rim hriatna dangdai ta riau.
29. Khawsak phung danglam ta riau.
30. Ha na ang tak, hmai leh khabe vela na awm.
31. Mahni leh kan vela thil awm te leh engkim hi chianglo ruai leh mumang ang deuh tlata hriatna.
32. Lu hai deuh muai muai.
33. Sam tla (mi thenkhatah).
34. Muk taka thil ngaihtuah (Concentration) theih lohna leh a changa hriatna hlohna (Short-term memory loss).
35. Thlan tla bawrh bawrh thin.
36. Chau leh zawi ngawih ngawih.
37. Thi dawn tlat inhriatna leh eng emaw hlauhawm/Thil ṭhalo lo thleng dawn tlata hriatna.
Heng zawng zawng hi Anxiety hnathawh a ni a, a inang vek kher lo mai thei, thihpui theih a ni lem lo a ni tih hi hriatchian a pawimawh. hlau lo la, zam hek suh. Engkim thunun theitu Pathian hnaih la, Amahah rinna nghat tlat ang che!.
Comments
Post a Comment